Viêm khớp dạng thấp là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm khớp dạng thấp là gì?

Viêm khớp dạng thấp (VKDT) hay còn gọi là thấp khớp là một bệnh tự miễn xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các mô khỏe mạnh trong cơ thể, đặc biệt là tại các khớp. Bệnh gây ra tình trạng sưng, đau, cứng khớp, thậm chí làm tổn thương các cơ quan khác nếu không được điều trị kịp thời.

Ví dụ dễ hiểu: Hãy tưởng tượng hệ miễn dịch của bạn là đội bảo vệ. Đội này có nhiệm vụ tiêu diệt các kẻ xâm nhập như vi khuẩn hay virus. Tuy nhiên, trong trường hợp viêm khớp dạng thấp, đội bảo vệ này nhầm lẫn và tấn công các “nhân viên nội bộ” của chính công ty – ở đây là các mô khớp. Điều này dẫn đến đau nhức và viêm kéo dài.

Nguyên nhân gây ra viêm khớp dạng thấp

Cho đến nay, các chuyên gia vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây ra VKDT. Tuy nhiên, các yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh

1. Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình bạn có người bị VKDT, nguy cơ bạn mắc bệnh sẽ cao hơn.
2. Rối loạn hệ miễn dịch: Sự mất cân bằng trong hệ miễn dịch là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh.
3. Môi trường sống: Tiếp xúc với các yếu tố độc hại như thuốc lá, ô nhiễm không khí, hoặc hóa chất có thể làm tăng nguy cơ bệnh.
4. Yếu tố hormone: Bệnh thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn nam giới, cho thấy hormone có thể đóng vai trò quan trọng.

Triệu chứng của viêm khớp dạng thấp

Triệu chứng VKDT thường diễn ra theo từng giai đoạn và có thể khác nhau ở từng người. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến

1. Đau và sưng khớp: Đây là triệu chứng rõ ràng nhất, thường xuất hiện ở các khớp nhỏ như ngón tay, cổ tay, bàn chân.
2. Cứng khớp vào buổi sáng: Người bệnh thường cảm thấy khó khăn khi cử động sau khi thức dậy.
3. Mệt mỏi: Cơ thể luôn trong trạng thái kiệt sức, thiếu năng lượng.
4. Biến dạng khớp: Nếu không điều trị, khớp có thể bị tổn thương nghiêm trọng, gây biến dạng.
5. Triệu chứng toàn thân: Một số trường hợp nặng còn xuất hiện sốt nhẹ, sụt cân, và đau cơ.

Viêm khớp dạng thấp ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống?

VKDT không chỉ gây đau đớn về thể chất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống của người bệnh

• Hạn chế vận động: Người bệnh gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như viết, đi lại, hoặc cầm nắm đồ vật.
• Gánh nặng tâm lý: Sự đau đớn kéo dài dễ dẫn đến trầm cảm, lo âu.
• Chi phí điều trị: Việc điều trị lâu dài và phức tạp gây áp lực kinh tế lớn cho người bệnh và gia đình.

Chẩn đoán và điều trị viêm khớp dạng thấp

1. Chẩn đoán

Để chẩn đoán chính xác VKDT, bác sĩ thường dựa vào:

• Khám lâm sàng: Quan sát các triệu chứng sưng, đỏ, và biến dạng ở khớp.
• Xét nghiệm máu: Tìm các dấu hiệu viêm như tốc độ lắng máu (ESR) hoặc yếu tố dạng thấp (RF).
• Chụp X-quang: Xác định mức độ tổn thương khớp.

2. Phương pháp điều trị

Điều trị VKDT cần kết hợp nhiều phương pháp nhằm giảm viêm, giảm đau và ngăn ngừa tổn thương thêm:

• Dùng thuốc: Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc ức chế miễn dịch, và thuốc sinh học thường được kê đơn.
• Vật lý trị liệu: Các bài tập nhẹ nhàng giúp duy trì sự linh hoạt và giảm đau khớp.
• Phẫu thuật: Trong các trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật thay khớp có thể được chỉ định.

Cách phòng ngừa viêm khớp dạng thấp

Dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn, bạn có thể giảm nguy cơ mắc VKDT bằng cách

• Duy trì lối sống lành mạnh: Hạn chế thuốc lá, ăn uống cân đối và tập thể dục đều đặn.
• Bảo vệ khớp: Tránh các hoạt động gây áp lực lớn lên khớp.
• Đi khám sớm: Nếu bạn có dấu hiệu bất thường, hãy thăm khám kịp thời để được tư vấn và điều trị.

Lời khuyên cho người bệnh viêm khớp dạng thấp

Nếu bạn đang sống chung với VKDT, hãy chú ý những điều sau:

• Thay đổi chế độ ăn uống: Tăng cường thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, hạt lanh), rau xanh, và trái cây.
• Duy trì hoạt động: Tập yoga hoặc bơi lội giúp cải thiện sức khỏe xương khớp.
• Giữ tinh thần lạc quan: Tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc chia sẻ cùng gia đình để vượt qua khó khăn.

Kết luận

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể kiểm soát nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Hiểu rõ bệnh, chăm sóc sức khỏe đúng cách, và duy trì tinh thần tích cực chính là chìa khóa giúp người bệnh sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.

Hy vọng bài viết này đã mang lại cho bạn những thông tin hữu ích. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ liên quan đến VKDT, hãy đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và tư vấn!