Viêm Họng Hạt Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Viêm họng hạt là một bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt ở những người bị viêm họng mãn tính kéo dài. Dù không quá nguy hiểm, nhưng bệnh gây nhiều phiền toái và khó chịu trong cuộc sống hàng ngày. Hiểu rõ về viêm họng hạt sẽ giúp bạn biết cách phòng ngừa và điều trị kịp thời, tránh để bệnh trở nên dai dẳng và khó chữa.

1. Viêm họng hạt là gì?

Viêm họng hạt là tình trạng niêm mạc họng bị viêm nhiễm kéo dài do vi khuẩn Streptococcus nhóm A gây ra, khiến các tế bào lympho trong niêm mạc họng phình to và tạo thành các hạt nhỏ. Nói cách đơn giản, bạn có thể hình dung cổ họng như một bức tường được bảo vệ bởi “đội quân” tế bào lympho. Khi có vi khuẩn hoặc virus tấn công liên tục, “đội quân” này phải hoạt động quá mức, khiến các tế bào sưng lên thành từng hạt nhỏ lấm tấm trên thành họng.

2. Nguyên nhân gây viêm họng hạt

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm họng hạt, trong đó phổ biến nhất là tình trạng viêm họng mãn tính tái phát nhiều lần. Dưới đây là các nguyên nhân chính:

2.1. Viêm họng mãn tính kéo dài

• Khi tình trạng viêm họng cấp tính không được điều trị triệt để, vi khuẩn và virus tiếp tục “ẩn nấp” trong niêm mạc họng, dẫn đến viêm họng mãn tính và hình thành các hạt.

2.2. Trào ngược dạ dày thực quản

• Dịch axit từ dạ dày trào ngược lên họng thường xuyên khiến niêm mạc họng bị kích ứng và tổn thương, lâu ngày sẽ dẫn đến viêm họng hạt.

2.3. Môi trường ô nhiễm

• Sống và làm việc trong môi trường nhiều khói bụi, hóa chất độc hại hoặc hút thuốc lá thường xuyên là nguyên nhân khiến niêm mạc họng bị tổn thương.

2.4. Các bệnh lý đường hô hấp khác

• Viêm xoang, viêm amidan, viêm mũi dị ứng… là những bệnh lý có thể gây viêm họng hạt do dịch nhầy chảy xuống họng, kích thích niêm mạc họng.

3. Triệu chứng nhận biết viêm họng hạt

Viêm họng hạt có các triệu chứng đặc trưng mà bạn có thể dễ dàng nhận ra như:

3.1. Cảm giác ngứa rát, vướng víu trong cổ họng

• Người bệnh luôn có cảm giác như có gì đó mắc kẹt trong cổ họng, gây khó chịu và muốn khạc nhổ liên tục.

3.2. Ho khan, ho kéo dài

• Ho thường xuất hiện nhiều vào buổi sáng khi thức dậy hoặc khi nói nhiều.

3.3. Khàn giọng hoặc mất giọng

• Các hạt viêm trong họng có thể làm tổn thương dây thanh quản, khiến bạn bị khàn tiếng hoặc mất giọng.

3.4. Họng đỏ, xuất hiện hạt nhỏ

• Khi quan sát bằng mắt thường hoặc nhờ sự hỗ trợ của bác sĩ, bạn sẽ thấy thành họng có các hạt nhỏ lấm tấm màu đỏ hoặc trắng.

4. Viêm họng hạt có nguy hiểm không?

Viêm họng hạt không phải là bệnh nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị dứt điểm, bệnh có thể gây ra nhiều phiền toái:

• Ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày: Cảm giác ngứa rát, ho kéo dài khiến bạn mệt mỏi, mất tập trung trong công việc và học tập.
• Nguy cơ biến chứng: Viêm họng hạt kéo dài có thể dẫn đến viêm phế quản, viêm amidan hoặc các bệnh lý đường hô hấp khác.
• Chất lượng giọng nói suy giảm: Bệnh làm ảnh hưởng đến giọng nói, đặc biệt là những người làm nghề giáo viên, ca sĩ, phát thanh viên…

5. Cách điều trị viêm họng hạt hiệu quả

Để điều trị viêm họng hạt, bạn cần kết hợp giữa việc thay đổi thói quen sinh hoạt và sử dụng các biện pháp y tế. Dưới đây là các phương pháp phổ biến:

5.1. Điều trị bằng thuốc

• Thuốc kháng sinh: Sử dụng khi nguyên nhân viêm họng hạt do vi khuẩn gây ra.
• Thuốc kháng viêm: Giúp giảm sưng, đau và làm dịu niêm mạc họng.
• Thuốc súc họng và xịt họng: Sử dụng các dung dịch sát khuẩn để vệ sinh họng hằng ngày.

Lưu ý: Bạn cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý dùng thuốc dẫn đến kháng kháng sinh.

5.2. Phương pháp đốt hạt

• Trong trường hợp các hạt viêm lớn và gây khó chịu kéo dài, bác sĩ có thể chỉ định đốt hạt bằng laser hoặc nhiệt. Phương pháp này giúp loại bỏ nhanh các hạt viêm.

5.3. Các bài thuốc dân gian

Một số nguyên liệu tự nhiên có thể giúp làm dịu cổ họng và giảm triệu chứng viêm họng hạt như:

• Mật ong và chanh: Pha mật ong với nước ấm và vài giọt chanh để uống hằng ngày.
• Nước muối ấm: Súc họng bằng nước muối ấm giúp sát khuẩn và giảm viêm hiệu quả.
• Gừng và mật ong: Uống trà gừng pha với mật ong giúp làm ấm cổ họng và giảm ho.

6. Phòng ngừa viêm họng hạt như thế nào?

Viêm họng hạt hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu bạn xây dựng lối sống lành mạnh và bảo vệ cổ họng đúng cách:

• Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt là vùng cổ khi thời tiết thay đổi.
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ: Súc miệng bằng nước muối mỗi ngày.
• Hạn chế đồ ăn cay nóng, lạnh và nhiều dầu mỡ.
• Uống nhiều nước ấm và bổ sung vitamin C: Giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
• Tránh khói bụi và các chất kích thích: Không hút thuốc lá và hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm.

7. Kết luận

Viêm họng hạt là bệnh lý khá phổ biến và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Dù không quá nguy hiểm nhưng bệnh gây nhiều phiền toái nếu không được điều trị đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa viêm họng hạt sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe đường hô hấp hiệu quả hơn. Đừng chủ quan với các dấu hiệu nhỏ như ngứa rát cổ họng, hãy thăm khám bác sĩ sớm để có biện pháp can thiệp kịp thời nhé!