Ransomware là gì? Những vụ tấn công Ransomware nổi bật

Ransomware là gì?

Ransomware là một loại phần mềm độc hại (malware) được thiết kế để mã hóa dữ liệu hoặc khóa truy cập vào hệ thống của người dùng. Sau khi tấn công thành công, kẻ tấn công sẽ yêu cầu nạn nhân trả tiền chuộc, thường bằng tiền điện tử như Bitcoin, để lấy lại quyền truy cập hoặc giải mã dữ liệu.

Hình thức này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn làm gián đoạn hoạt động của các cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức chính phủ. Ransomware đang ngày càng trở thành mối đe dọa lớn trong thời đại kỹ thuật số khi dữ liệu đóng vai trò quan trọng.

Cách thức hoạt động của Ransomware

1. Phát tán mã độc

Ransomware thường được phát tán thông qua email giả mạo, các file đính kèm độc hại, hoặc trang web không an toàn.

2. Lây nhiễm hệ thống

Khi nạn nhân nhấp vào liên kết hoặc tải xuống file độc hại, ransomware sẽ tự cài đặt vào hệ thống.

3. Mã hóa dữ liệu

Sau khi xâm nhập, ransomware sẽ nhanh chóng mã hóa toàn bộ dữ liệu trong hệ thống, khiến nạn nhân không thể truy cập.

4. Yêu cầu tiền chuộc

Kẻ tấn công hiển thị một thông báo yêu cầu trả tiền chuộc để lấy lại quyền truy cập vào dữ liệu, đi kèm hướng dẫn thanh toán.

Các loại Ransomware phổ biến

1. Crypto Ransomware

Loại này mã hóa dữ liệu và yêu cầu tiền chuộc để cung cấp khóa giải mã.

2. Locker Ransomware

Locker Ransomware không mã hóa dữ liệu nhưng khóa hoàn toàn hệ thống, khiến nạn nhân không thể sử dụng thiết bị.

3. Double Extortion Ransomware

Đây là dạng tấn công kép, khi kẻ tấn công vừa mã hóa dữ liệu vừa đe dọa công khai thông tin nhạy cảm nếu nạn nhân không trả tiền.

4. Ransomware-as-a-Service (RaaS)

Kẻ tấn công cung cấp ransomware như một “dịch vụ” cho các tin tặc khác sử dụng để tấn công và chia lợi nhuận.

Những vụ tấn công Ransomware nổi bật

1. WannaCry (2017)

Đây là một trong những cuộc tấn công ransomware nổi tiếng nhất, ảnh hưởng đến hơn 200.000 thiết bị trên 150 quốc gia. WannaCry đã khai thác lỗ hổng trong hệ điều hành Windows để mã hóa dữ liệu và yêu cầu tiền chuộc. Hệ thống y tế, ngân hàng và các tổ chức lớn đều chịu thiệt hại nghiêm trọng.

2. NotPetya (2017)

Ban đầu được cho là ransomware, nhưng NotPetya thực chất là một cuộc tấn công phá hủy dữ liệu. Nó đã gây thiệt hại hàng tỷ đô la cho các công ty lớn như Maersk và Merck.

3. Colonial Pipeline (2021)

Vụ tấn công này đã làm gián đoạn nguồn cung cấp nhiên liệu lớn nhất ở Mỹ. Nhóm tin tặc DarkSide đã tấn công hệ thống của Colonial Pipeline và yêu cầu khoản tiền chuộc lên đến hàng triệu đô la.

4. JBS Foods (2021)

JBS Foods, một trong những nhà cung cấp thực phẩm lớn nhất thế giới, đã phải trả 11 triệu USD để lấy lại quyền truy cập hệ thống sau một cuộc tấn công ransomware từ nhóm REvil.

5. City of Atlanta (2018)

Thành phố Atlanta, Mỹ, đã trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công ransomware khiến hệ thống chính quyền tê liệt, dẫn đến thiệt hại hàng triệu đô la trong quá trình phục hồi.

Cách phòng tránh Ransomware

1. Sao lưu dữ liệu thường xuyên

Sao lưu định kỳ dữ liệu quan trọng trên các thiết bị hoặc dịch vụ lưu trữ an toàn. Điều này giúp bạn khôi phục dữ liệu ngay cả khi bị mã hóa.

2. Cập nhật phần mềm

Luôn giữ cho hệ điều hành và các phần mềm được cập nhật để vá các lỗ hổng bảo mật.

3. Cẩn thận với email và liên kết lạ

Tránh nhấp vào liên kết không rõ ràng hoặc tải xuống file đính kèm từ các email không đáng tin.

4. Sử dụng phần mềm bảo mật

Cài đặt phần mềm chống virus và chống mã độc để bảo vệ hệ thống khỏi ransomware.

5. Giáo dục nhân viên và người dùng

Nếu bạn quản lý doanh nghiệp, hãy đào tạo nhân viên về các phương pháp nhận biết và phòng tránh ransomware.

6. Sử dụng xác thực hai yếu tố (2FA)

Bảo vệ các tài khoản trực tuyến bằng cách kích hoạt 2FA để ngăn chặn truy cập trái phép.

Hành động cần thực hiện nếu bị tấn công Ransomware

• Không trả tiền chuộc ngay lập tức: Trả tiền không đảm bảo bạn sẽ lấy lại được dữ liệu.
• Ngắt kết nối hệ thống: Ngăn ransomware lây lan sang các thiết bị khác.
• Thông báo cho cơ quan chức năng: Báo cáo vụ việc để nhận hỗ trợ và ngăn chặn tội phạm mạng.
• Tìm kiếm chuyên gia bảo mật: Hãy tìm kiếm các công cụ giải mã hoặc sự trợ giúp từ các chuyên gia an ninh mạng.

Kết luận

Ransomware là mối đe dọa ngày càng nghiêm trọng đối với cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức trên toàn cầu. Hiểu rõ cách thức hoạt động, các dấu hiệu nhận biết và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ dữ liệu và tài sản của bạn. Hãy luôn cảnh giác và đầu tư vào bảo mật mạng để tránh trở thành nạn nhân của các cuộc tấn công nguy hiểm này.