Lợi nhuận ròng là gì?
Lợi nhuận ròng là một chỉ số tài chính quan trọng được các nhà đầu tư, nhà quản lý và các bên liên quan đặc biệt quan tâm. Nó phản ánh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán nhất định và là thước đo chính xác nhất cho khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
Lợi nhuận ròng là gì?
Lợi nhuận ròng (hay còn gọi là lợi nhuận sau thuế, thu nhập ròng) là số tiền còn lại sau khi một doanh nghiệp đã trừ tất cả các chi phí, bao gồm cả thuế thu nhập doanh nghiệp, khỏi tổng doanh thu. Đây là con số cuối cùng và quan trọng nhất trong báo cáo kết quả kinh doanh, thể hiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán nhất định.
Công thức tính toán lợi nhuận ròng của doanh nghiệp
Lợi nhuận ròng có bản chất là phần chênh lệch còn lại của doanh thu sau khi đã hạch toán hết các chi phí. Để tính lợi nhuận ròng cần áp dụng công thức sau đây:
Lợi nhuận ròng = Tổng doanh thu – Tổng chi phí
Trong đó:
- Tổng doanh thu là khoản tiền doanh nghiệp thu được từ các việc bán sản phẩm đến cung cấp dịch vụ, doanh thu tài chính, doanh thu khác.
- Tổng chi phí là chi phí dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chi phí tài chính, các chi phí khác và thuế TNDN.
Lưu ý: Lợi nhuận ròng không phải là căn cứ để tính tổng số tiền doanh nghiệp thu được. Vì lý do, bên cạnh các chi phí tiền mặt, trong báo cáo thu nhập còn bao gồm những loại chi phí khác: khấu hao và khấu trừ dần.
Vai trò của lợi nhuận ròng
Phản ánh tình hình sức khỏe của doanh nghiệp
Lợi nhuận ròng cao phản ánh doanh nghiệp đang hoạt động tốt, doanh thu thu về đang tốt hơn so với các chi phí bỏ ra để doanh nghiệp vận hành.
Đưa ra các quyết định điều hành
Dựa trên chỉ số lợi nhuận ròng, doanh nghiệp xác định các lĩnh vực có thể tăng doanh thu và giảm chi phí, đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp để cải thiện lợi nhuận.
Hỗ trợ thu hút nhà đầu tư
Doanh nghiệp có lợi nhuận ròng tốt dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm các cơ hội đầu tư vì tiềm năng tạo ra lợi nhuận cao.
Xác định giá trị cổ đông
Khi doanh nghiệp có lãi ròng cao, họ có thể dùng lợi nhuận để trả cổ tức cho cổ động hoặc tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, do vậy giá trị cổ phiếu của công ty có thể tăng lên.
Các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng
Chi phí hoạt động
Chi phí hoạt động có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận ròng của doanh nghiệp.
- Nếu chi phí hoạt động tăng lên, lợi nhuận ròng sẽ giảm
- Nếu chi phí hoạt động giảm, lợi nhuận ròng sẽ tăng lên.
Do đó, trong nhiều trường hợp, các chi phí hoạt động có thể được cắt giảm hoặc tối ưu hóa để cải thiện lợi nhuận ròng.
Doanh thu
- Nếu doanh thu tăng, lợi nhuận ròng sẽ tăng
- Nếu doanh thu giảm, lợi nhuận ròng sẽ giảm đi.
Tuy nhiên, việc tăng doanh thu cũng không đảm bảo rằng lợi nhuận ròng sẽ tăng theo tỷ lệ đó.
- Khi tăng doanh thu dẫn đến chi phí hoạt động tăng, trường hợp này có thể làm giảm lợi nhuận ròng.
- Việc quản lý chi phí và quản lý doanh thu là hai yếu tố quan trọng để đạt được lợi nhuận ròng tối đa cho doanh nghiệp.
Thuế thu nhập doanh nghiệp
Thuế thu nhập doanh nghiệp là một khoản chi phí phải trả cho Nhà nước và được tính dựa trên lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp.
- Nếu lợi nhuận trước thuế tăng lên, khoản chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp cũng sẽ tăng lên, do đó lợi nhuận ròng sẽ giảm.
- Nhiều doanh nghiệp cũng sử dụng các chiến lược tài chính để giảm thiểu tác động của thuế thu nhập doanh nghiệp đến lợi nhuận ròng. Tuy nhiên, các chiến lược này phải tuân thủ quy định của Pháp luật và không được sử dụng nhằm trốn thuế.
Giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán là chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hoặc mua lại hàng hóa để bán.
- Nếu giá vốn hàng bán giảm, lợi nhuận ròng sẽ tăng và ngược lại.
- Sự biến động giá cả của nguyên liệu, hàng hoá, dịch vụ cũng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng của doanh nghiệp.
Chi phí quản lý
Chi phí quản lý bao gồm các chi phí không trực tiếp liên quan đến hoạt động sản xuất, cung cấp dịch vụ nhưng liên quan đến hoạt động quản lý của doanh nghiệp.
- Nếu chi phí quản lý này giảm, lợi nhuận ròng sẽ tăng và ngược lại.
- Doanh nghiệp muốn tăng lợi nhuận ròng, có thể xem xét để tối ưu khoản chi phí này sao cho hợp lý.
Ý nghĩa của lợi nhuận ròng (Net Profit)
Lợi nhuận ròng với bản chất là số tiền cuối cùng mà doanh nghiệp nhận được sau khi đã trừ toàn bộ chi phí. Lợi nhuận ròng có ý nghĩa to lớn với:
Chủ doanh nghiệp
Lợi nhuận ròng phản ánh sức khỏe tài chính của một tổ chức.
- Các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ có thể đánh giá xem các khoản lỗ có kéo dài hay không và trong bao lâu. T
- Những người kiếm được lợi nhuận có thể lập kế hoạch về cách phát triển doanh nghiệp hơn nữa.
Khi so sánh lợi nhuận ròng hiện tại với giai đoạn trước :
- Cho doanh nghiệp biết mọi thứ trong công ty có ổn không.
- Chỉ ra việc quản lý tổng thể các nguồn lực trong doanh nghiệp, nếu quản lý kém sẽ không ghi nhận lợi nhuận ròng cao và ngược lại.
- Việc quản lý tốt hàng tồn kho và chi phí là một yếu tố đóng góp đáng kể cho sự tăng trưởng hoặc suy thoái của nó.
Các nhà đầu tư
Lợi nhuận ròng cho họ biết liệu họ có khả năng nhận được tiền lãi từ khoản đầu tư của mình hay không.
- Nếu lợi nhuận ròng của một công ty luôn dương, thì nó có nhiều khả năng thu hút các nhà đầu tư hơn.
Người cho vay
Sử dụng các giá trị lợi nhuận ròng để xác định xem một tổ chức có trả được số tiền đã vay hay không – lợi nhuận ròng cao hơn sẽ đặt tổ chức đó ở vị trí thuận lợi hơn với các ngân hàng và tổ chức cho vay khác.
Sự khác biệt giữa Lợi nhuận ròng- Dòng tiền ròng
Đặc điểm | Lợi nhuận ròng | Dòng tiền ròng |
Định nghĩa | Lợi nhuận ròng là số tiền lãi thực tế mà doanh nghiệp nhận được sau khi đã trừ đi tất cả các khoản chi phí và thuế thu nhập doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. | Dòng tiền ròng là lượng tiền mặt và các khoản tương đương tiền mà doanh nghiệp thu vào và chi ra trong một khoảng thời gian nhất định. |
Cách tính | Lợi nhuận ròng = Doanh thu – Chi phí hoạt động – Thuế thu nhập doanh nghiệp | Dòng tiền ròng = Dòng tiền hoạt động + Dòng tiền đầu tư + Dòng tiền tài chính |
Ý nghĩa | Đánh giá được hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất địnhĐo lường khả năng sinh lời của doanh nghiệpLợi nhuân ròng được coi là chỉ số thu hút nhà đầu tưPhân tích hiệu quả hoạt động của từng bộ phậndự án, hoạt động chung của doanh nghiệpLập kế hoạch phát triển trong tương lai của doanh nghiệp cũng như đánh giá mức độ rủi ro mà doanh nghiệp đang gặp phải. | Đánh giá được khả năng thanh toán và tính thanh khoản của doanh nghiệpChỉ số đo lường khả năng đáp ứng các nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệpĐánh giá hiệu quả quản lý vốn của doanh nghiệpĐánh giá mức độ an toàn tài chính của doanh nghiệpĐánh giá khả năng đầu tư và mở rộng hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. |
Mối quan hệ | Lợi nhuận ròng là một thành phần của dòng tiền ròng, tuy nhiên không phải tất cả lợi nhuận ròng đều chuyển đổi thành dòng tiền ròng. | Một số khoản mục trong lợi nhuận ròng, (khấu hao) không ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền ròng.Doanh nghiệp có thể có lợi nhuận ròng cao nhưng vẫn thiếu hụt dòng tiền nếu họ phải đầu tư vào hàng tồn kho hoặc phải thu hồi các khoản phải thu.Ngược lại, doanh nghiệp có thể có dòng tiền ròng dương mặc dù lợi nhuận ròng thấp nếu họ thu hồi được các khoản phải thu hoặc bán bớt tài sản cố định. |
Kết luận
Lợi nhuận ròng là một thước đo quan trọng để đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Việc theo dõi và phân tích lợi nhuận ròng là một hoạt động thường xuyên và cần thiết đối với mọi doanh nghiệp. Nếu bạn là một nhà đầu tư, hãy xem lợi nhuận ròng như một công cụ để đưa ra quyết định đầu tư thông minh. Nếu bạn là một chủ doanh nghiệp, hãy luôn đặt mục tiêu tăng lợi nhuận ròng để đảm bảo sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp của mình.