Đòn bẩy tài chính là gì?
Đòn bẩy tài chính là việc doanh nghiệp sử dụng vốn vay để tăng cường vốn chủ sở hữu, nhằm mục tiêu tăng lợi nhuận. Nói một cách đơn giản, đó là việc “vay mượn” để “làm giàu”. Tuy nhiên, đòn bẩy tài chính không phải là một công cụ thần kỳ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đòn bẩy tài chính, những lợi ích và rủi ro đi kèm, cũng như cách sử dụng nó một cách hiệu quả.
Đòn bẩy tài chính là gì?
Đòn bẩy tài chính ( Financial Leverage) là công cụ cho biết mức độ tận dụng khoản vốn đi vay để làm tăng tỷ suất lợi nhuận.
Khi đó, bạn có thể sử dụng số tiền đó để mua những tài sản với kỳ vọng rằng rằng thu nhập hoặc vốn thu được từ tài sản mới sẽ vượt quá chi phí đi vay.
Đặc điểm chính của hệ số đòn bẩy tài chính
Phản ánh mối quan hệ giữa vốn vay và vốn chủ sở hữu
Hệ số đòn bẩy càng cao, tỷ lệ vốn vay so với vốn chủ sở hữu càng lớn, nghĩa là doanh nghiệp càng phụ thuộc vào vốn vay để hoạt động.
Đo lường rủi ro tài chính
- Khi hệ số đòn bẩy cao, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với áp lực trả nợ lớn hơn, bao gồm cả gốc và lãi.
- Nếu lợi nhuận không đủ để trang trải các khoản nợ này, doanh nghiệp có thể rơi vào tình trạng khó khăn tài chính.
Tăng cường lợi nhuận (khi điều kiện thuận lợi)
Nếu doanh nghiệp có thể sử dụng vốn vay để đầu tư vào các dự án có lợi nhuận cao hơn chi phí vốn vay, thì lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) sẽ tăng lên. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra khi điều kiện kinh doanh thuận lợi.
Tăng cường rủi ro (khi điều kiện bất lợi
Ngược lại, nếu điều kiện kinh doanh xấu đi, lợi nhuận giảm, thì việc phải trả lãi cho các khoản vay sẽ càng gây áp lực lớn lên doanh nghiệp, có thể dẫn đến thua lỗ và phá sản.
Ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu
Các nhà đầu tư thường thận trọng với các doanh nghiệp có hệ số đòn bẩy cao vì họ lo ngại về rủi ro vỡ nợ. Do đó, hệ số đòn bẩy cao có thể làm giảm giá trị cổ phiếu của doanh nghiệp.
Cách xác định đòn bẩy tài chính
Công thức tham khảo dùng để xác định đòn bẩy tài chính cơ bản như sau:
FL=EPS / EPSEBIT / EBIT
Trong đó:
- EPS: Thu nhập trên mỗi cổ phần;
- EBIT: Lợi nhuận trước thuế và lãi vay.
Khi có lãi vay, bạn có thể tham khảo công thức tính đòn bẩy tài chính như sau:
FL=EBITEBIT- I=Q x (p-v)-FQ x (p-v)-F-I
Trong đó:
- F: Chi phí cố định;
- v: Chi phí biến đổi trên mỗi sản phẩm;
- p: Giá bán;
- Q: Số lượng sản phẩm;
- I: Lãi vay phải trả.
Những đòn bẩy tài chính phổ biến
Đòn bẩy tài chính tồn tại dưới nhiều hình thức, mỗi cách có những đặc điểm và cách tối ưu khác nhau.
Dùng nguồn tiền từ người khác
- Nguồn tiền bên ngoài có thể là vay từ các ngân hàng hoặc công ty tài chính để đầu tư và trả lãi theo kỳ hạn. Tuy nhiên, khoản nợ cao dễ dẫn đến nguy cơ bị kiệt quệ tài chính thậm chí phá sản.
- Huy động vốn từ các cổ đông: Các công ty cổ phần phát hành cổ phiếu để thu hút nguồn vốn vào hoạt động của công ty cũng là một đòn bẩy tài chính.
Tận dụng ý tưởng hữu ích từ người khác
Không phải lúc nào ý tưởng cá nhân cũng đủ để đi đến thành công, vì vậy người làm kinh tế cần biết cách học hỏi từ ý tưởng sáng tạo của người khác hoặc thu thập những quan điểm từ nhiều phía để tạo nên một kế hoạch đầu tư hiệu quả đa chiều.
Tận dụng kinh nghiệm từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp
Nhà đầu tư cũng có thể học hỏi và chắt lọc kinh nghiệm của những nhà đầu tư chuyên nghiệp khác, từ đó đúc rút ra nguyên tắc và bí quyết đầu tư thành công cho riêng mình. Điều này sẽ giúp tối đa hóa kết quả đầu tư của bạn trong khoảng thời gian tối thiểu. Đây có thể coi là đòn bẩy tài chính tạo ra con đường tắt để dẫn đến thành công.
Sử dụng thời gian của người khác để tạo ra tài sản
Chủ doanh nghiệp thường sử dụng thời gian và công sức của đội ngũ nhân sự nhằm tạo ra nhiều tài sản hơn, nhanh hơn và có giá trị hơn thay vì tự mình gánh vác toàn bộ công việc.
Thuê người làm việc thay mình
Thuê nhân sự và giao phó trách nhiệm cho người khác những thứ mà bạn không có khả năng làm chính là loại đòn bẩy mà các chủ doanh nghiệp rất hay sử dụng. Điều này đã giúp họ đạt được thành công nhờ tạo nên sức mạnh cộng hưởng trong tổ chức, tận dụng tối đa năng lực của mỗi người.
Ý nghĩa của đòn bẩy tài chính
Trong doanh nghiệp, đòn bẩy tài chính có ý nghĩa rất quan trọng bởi đây là công cụ giúp các doanh nghiệp trong việc thúc đẩy lợi nhuận thu được sau thuế từ vốn của chủ sở hữu. Cũng chính đòn bẩy là công cụ kìm hãm sự gia tăng lợi nhuận một cách đột biến.
Sử dụng công cụ đòn bẩy trong việc phân tích và đánh giá đầu tư để đạt được lợi nhuận mà họ mong muốn có được.
Là “lá chắn thuế” của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp sẽ nộp ít thuế hơn đồng thời vẫn có thể tăng sinh lợi nhuận.
Các doanh nghiệp cũng có thể dựa vào công cụ đòn bẩy để duy trì hoạt động kinh doanh của mình. Cụ thể, doanh nghiệp có thể sử dụng nguồn vốn vay để bù đắp cho sự thiếu hụt vốn khi đang hoạt động, sử dụng đòn bẩy để có khả năng gia tăng tỷ suất lợi nhuận.
Kết luận
Đòn bẩy tài chính không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh hiện tại mà còn ảnh hưởng đến tương lai của doanh nghiệp. Việc sử dụng đòn bẩy quá mức có thể dẫn đến tình trạng vỡ nợ và phá sản. Do đó, việc quản lý đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự theo dõi sát sao.