Open Banking (Ngân hàng mở) là gì?

 Open Banking là một xu hướng đổi mới trong ngành tài chính, cho phép chia sẻ dữ liệu tài khoản khách hàng giữa các ngân hàng và tổ chức tài chính thông qua giao diện lập trình ứng dụng (API). Với Open Banking, khách hàng có thể truy cập và quản lý nhiều dịch vụ tài chính từ một nơi, đồng thời hưởng lợi từ các giải pháp cá nhân hóa và trải nghiệm tiện ích hơn.

Open Banking là gì?

Ngân hàng mở là thuật ngữ dùng để chỉ một mô hình tài chính – ngân hàng, trong đó, các dữ liệu được chia sẻ và trao đổi trong hệ sinh thái tài chính.

Thực tế, các ngân hàng sử dụng mô hình này như một trong những đòn bẩy trong quá trình chuyển đổi số của mình. Cũng như nhiều hệ thống hiện nay, khách hàng được đặt vào vị trí trung tâm để tăng cường trải nghiệm và tăng cường các dịch vụ đang cung cấp.

Đặc điểm của Open Banking

• Sự chuyển đổi từ giải pháp tài chính end-to-end sang ngân hàng dưới dạng dịch vụ (Banking as a Service).
• Chỉ thực hiện được khi các dịch vụ số của nhiều nhà cung cấp được liên kết trong một ứng dụng.

Cách thức hoạt động của ngân hàng mở

Các hệ thống ngân hàng mở hiện tại đang hoạt động dựa trên các API. Công nghệ này giúp kết nối các phần mềm với nhau để truyền tải dữ liệu đơn giản, tương tác chuẩn hóa.

Theo đó, khi các API mở được đồng thuận sử dụng thì các bên liên quan: ngân hàng, chính phủ, cơ quan quản lý,… sẽ tiến hành phối hợp xây dựng. Sau đó, các doanh nghiệp xây dựng và sáng tạo sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng và người dùng thuận tiện sử dụng. Kết quả của quá trình này chính là các hoạt động đạt tiêu chuẩn sau đây:

• Thiết kế API theo nguyên tắc giải quyết các vấn đề về hiệu suất, khả năng mở rộng, sửa đổi, độ tin cậy và tính di động.
• Truyền và trao đổi dữ liệu với tốc độ nhanh nhưng cũng đảm bảo độ chính xác và an toàn.
• Truy cập dữ liệu đáp ứng khả năng truy cập và kiểm soát dữ liệu của những đối tượng được cho phép: ngân hàng, nhà quản trị, người dùng,…

Các dịch vụ của ngân hàng mở

Ngân hàng mở đem đến cho khách hàng đa dạng dịch vụ và tiện ích với nhiều ưu điểm vượt trội.

• Giao diện trực quan: Toàn bộ thông tin của khách hàng đều nằm trên một nền tảng hợp nhất và liền mạch. Đồng thời có thể sử dụng nền tảng này để tương tác, giao dịch với các tổ chức tài chính và các bên thứ ba.
• Quản lý tài khoản: Hỗ trợ các tổ chức, doanh nghiệp khi phát triển các nền tảng để cho phép các dịch vụ đầu cuối bao gồm mở, quản lý và đóng tài khoản.
• Thanh toán trực tuyến: Thông qua API, quy trình thực hiện trong Open Banking đơn giản và nhanh gọn hơn khi cho phép bỏ qua các dịch vụ thanh toán của bên thứ ba với tính minh bạch cao. Ngoài ra còn có sự đa dạng về hình thức thanh toán cho nhiều dịch vụ khác nhau như mua vé máy bay, vé tàu, điện nước, internet, mua sắm,…

• Tiện ích khác: Gửi tiết kiệm online, vay online, thu hộ, Topup trực tuyến, đầu tư cổ phiếu, trao đổi tiền tệ,… đều được thực hiện trên chính giao diện của ngân hàng đang truy cập hoặc thanh toán, giao dịch liên kết từ ngân hàng hoặc nguồn tài chính khác qua API.

Vai trò của Open Banking

Vai trò trong việc kết nối các dịch vụ tài chính

• Tích hợp giữa các tổ chức tài chính: Open Banking sử dụng API để chia sẻ dữ liệu, cho phép khách hàng quản lý tài khoản từ nhiều ngân hàng trên một nền tảng duy nhất.
• Xây dựng hệ sinh thái tài chính mở: Thúc đẩy sự minh bạch, kết nối liền mạch và phát triển các dịch vụ tích hợp như tư vấn đầu tư hay thanh toán nhanh.
• Tăng trải nghiệm khách hàng: Giúp quản lý tài chính tiện lợi hơn, từ phân tích chi tiêu đến so sánh sản phẩm.
• Thúc đẩy đổi mới và cạnh tranh: Khuyến khích ngân hàng cải tiến dịch vụ và tạo điều kiện cho fintech phát triển các giải pháp mới.
• Đáp ứng quy định pháp lý: Hỗ trợ minh bạch, bảo mật, và bảo vệ quyền kiểm soát dữ liệu của khách hàng theo chuẩn PSD2.

Vai trò của Open Banking trong hệ sinh thái tài chính số

• Thúc đẩy đổi mới: Hỗ trợ phát triển các giải pháp tài chính số như ví điện tử, ứng dụng quản lý chi tiêu.
• Nâng cao trải nghiệm: Giúp khách hàng quản lý tài chính dễ dàng và sử dụng các dịch vụ tiện ích.
• Tăng cạnh tranh: Khuyến khích đổi mới, giảm chi phí, và cung cấp thêm lựa chọn cho người dùng.
• Phát triển kinh tế số: Đẩy nhanh chuyển đổi số, thúc đẩy thị trường tài chính minh bạch và hiệu quả.

Lợi ích cho khách hàng sử dụng

• Đa dạng lựa chọn về sản phẩm và ngân hàng cung cấp: người dùng lựa chọn đa dạng nhà cung cấp dịch vụ và cũng có cơ hội tìm thấy các giải pháp tài chính phù hợp với nhu cầu của bản thân tốt hơn.
• Tối ưu hóa trải nghiệm: Hệ thống này tích hợp các dịch vụ thống nhất trên các nền tảng và trình duyệt. Qua đó, người dùng có cơ hội lựa chọn kênh sử dụng phù hợp, tiết kiệm thời gian và thoải mái nhất.
• Tăng cường bảo mật: Sử dụng công nghệ API, các hệ thống này sẽ giới hạn về thời gian truy cập, phạm vi dữ liệu và khả năng thực hiện theo đối tượng. Vì vậy, các tài khoản được bảo vệ an toàn và quản lý hiệu quả hơn.

Lợi ích cho ngân hàng cung cấp

Các ngân hàng sử dụng hệ thống này cũng nhận được nhiều giá trị:

• Đáp ứng yêu cầu của nhiều khách hàng tại nhiều thời điểm: Hệ thống này giúp ngân hàng hỗ trợ các dịch vụ cho khách hàng đa dạng tại nhiều khoảng thời gian trong ngày, không chỉ giờ giao dịch.
• Gia tăng dữ liệu, nguồn thu khách hàng: Giúp khách hàng tăng cường trải nghiệm và sử dụng các dịch vụ phong phú, ngân hàng sẽ có thêm cơ sở đánh giá nhu cầu tài chính tiềm ẩn của khách hàng. Đồng thời, số lượng dịch vụ cung cấp tăng lên giúp tăng nguồn thu cho ngân hàng.
• Thúc đẩy hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ uy tín: Số lượng khách hàng có nhu cầu tài chính ngày càng tăng, yêu cầu ngân hàng hỗ trợ trên ngày càng nhiều nền tảng. Vì vậy, ngân hàng có cơ hội tìm hiểu và lựa chọn các đơn vị cung cấp dịch vụ Fintech phù hợp nhất.
• Ngân hàng và các công ty công nghệ sẽ tăng cường hợp tác để phát triển hệ thống

Lợi ích cho bên thứ ba cung cấp dịch vụ

Còn các công ty cung cấp dịch vụ bên thứ ba cũng có khả năng nhận được nhiều lợi ích về lâu dài khi cộng tác với các ngân hàng, đặc biệt ngân hàng lớn:

• Cơ hội phát triển khách hàng: Cung cấp dịch vụ cho ngân hàng, công ty có cơ hội tiếp cận hàng triệu, hàng tỷ khách hàng tiềm năng với lứa tuổi, ngành nghề, sở thích đa dạng. Qua đó, bạn có thể lựa chọn đối tượng khách hàng phù hợp để cung ứng dịch vụ riêng của mình.
• Cơ hội phát triển dịch vụ: Cùng với tìm kiếm và lựa chọn khách hàng tiềm năng qua tệp dữ liệu ngân hàng đang cung cấp, công ty bạn có thể nghiên cứu và tạo ra các dịch vụ phù hợp với một nhóm khách hàng cá nhân hoặc doanh nghiệp tiềm năng, thích hợp với khả năng của mình.

Một số ngân hàng đã triển khai Open Banking hiện nay

• TPBank:
  Tiên phong trong ứng dụng Open Banking, TPBank cung cấp các dịch vụ kết nối ví điện tử, thanh toán hóa đơn, và quản lý tài chính cá nhân trực tuyến.
• VPBank:
  Hỗ trợ tích hợp API với các đối tác fintech, giúp khách hàng truy cập dịch vụ tài chính nhanh chóng và cá nhân hóa các sản phẩm vay hoặc tiết kiệm.
• MB Bank:
  Ứng dụng Open Banking để cung cấp các dịch vụ như thanh toán không dùng tiền mặt, chuyển khoản đa ngân hàng và tích hợp với hệ sinh thái số.

• Techcombank:
  Tập trung vào các giải pháp API mở, cho phép khách hàng kết nối tài khoản ngân hàng với các ứng dụng quản lý tài chính, ví điện tử và nền tảng thương mại điện tử.
• Vietcombank:
  Đẩy mạnh triển khai Open Banking, hỗ trợ tích hợp với các dịch vụ fintech và cung cấp nhiều giải pháp thanh toán tiện ích cho khách hàng.