Đầu tư tài chính là gì và có những kênh đầu tư nào?

Đầu tư tài chính là cách thức mà một cá nhân hay tổ chức nào sử dụng để gia tăng được lợi nhuận. Đây là một thị trường rất tiềm năng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. 

Đầu tư tài chính là gì?

Đầu tư nói chung là sử dụng tiền cho một dự án hoặc hoạt động trong một khoảng thời gian nhằm thu về lợi nhuận dương (tức là lợi nhuận vượt quá số vốn ban đầu). Đó là hành động phân bổ nguồn lực, thường là vốn (tiền), với kỳ vọng tạo ra thu nhập, lợi nhuận hoặc gia tăng tài sản.

Mục tiêu của đầu tư tài chính là tối đa hóa lợi nhuận hoặc tăng trưởng tài sản trong dài hạn, đồng thời quản lý các rủi ro phát sinh từ biến động thị trường.

Đầu tư khác gì với đầu cơ?

Hiểu Về Đầu Tư

Đầu tư nhằm gia tăng tài sản theo thời gian. Nguyên lý cốt lõi của đầu tư là kỳ vọng thu về lợi nhuận dương dưới dạng thu nhập hoặc tăng giá trị với sự chắc chắn thống kê. Tùy thuộc vào mức rủi ro, từ các khoản đầu tư an toàn như chứng chỉ tiền gửi (CD) cho đến các khoản đầu tư có rủi ro cao như hàng hóa và phái sinh, các khoản đầu tư có mức độ rủi ro và lợi nhuận khác nhau.

Lợi nhuận do một tài sản tạo ra phụ thuộc vào loại tài sản đó. Ngoài thu nhập định kỳ như cổ tức hay lãi suất, tăng giá trị tài sản cũng là một thành phần quan trọng của lợi nhuận. Tổng lợi nhuận từ đầu tư có thể được coi là tổng của thu nhập và tăng giá trị tài sản.

Đầu Tư So Với Đầu Cơ

Không có định nghĩa rõ ràng phân biệt đầu tư và đầu cơ theo luật pháp hoặc quy định. Tuy nhiên, một số đặc điểm chung có thể được sử dụng để phân loại:

• Mức lợi nhuận mong đợi: Đầu cơ thường nhắm đến mức lợi nhuận cao hơn, trong khi đầu tư có thể hài lòng với lợi nhuận thấp hơn.
• Thời gian nắm giữ: Đầu tư thường có thời gian nắm giữ dài hơn, thường là vài tháng hoặc vài năm, trong khi đầu cơ có thể ngắn hơn.
• Tần suất giao dịch: Nhà đầu cơ thường giao dịch nhiều hơn so với nhà đầu tư.
• Nguồn lợi nhuận: Nhà đầu cơ chỉ thu lợi từ biến động giá, trong khi nhà đầu tư có thể kiếm lợi từ cổ tức hoặc lợi tức khác.

Những rủi ro có thể gặp phải trong quá trình đầu tư?

Tất cả các khoản đầu tư đều có một mức độ rủi ro nhất định. Trong tài chính, rủi ro đề cập đến mức độ không chắc chắn và/hoặc khả năng mất mát tài chính vốn có trong một quyết định đầu tư.

Mỗi sản phẩm tiết kiệm và đầu tư đều có mức độ rủi ro và lợi nhuận khác nhau. Những sự khác biệt bao gồm: khả năng nhà đầu tư có thể lấy lại tiền của mình khi cần, tốc độ tăng trưởng của tiền, và mức độ an toàn của khoản đầu tư. Trong phần này, chúng ta sẽ thảo luận về một số rủi ro mà các nhà đầu tư phải đối mặt, bao gồm:

• Rủi ro kinh doanh:
  • Khi mua cổ phiếu, bạn sở hữu một phần của công ty. Khi mua trái phiếu, bạn cho công ty vay tiền. Lợi nhuận từ cả hai loại đầu tư này phụ thuộc vào việc công ty đó tiếp tục kinh doanh. Nếu công ty phá sản và tài sản bị thanh lý, cổ đông thường sẽ là người cuối cùng được chia phần trong số tài sản đó. Nếu có tài sản, những người sở hữu trái phiếu sẽ được trả trước, sau đó là cổ đông ưu đãi. Nếu bạn là cổ đông phổ thông, bạn sẽ nhận phần còn lại, có thể là không có gì.
  • Nếu bạn mua niên kim (annuities), hãy xem xét khả năng tài chính của công ty bảo hiểm phát hành niên kim. Bạn cần đảm bảo rằng công ty vẫn tồn tại và ổn định về tài chính trong giai đoạn nhận chi trả.
• Rủi ro biến động:
  • Ngay cả khi các công ty không có nguy cơ phá sản, giá cổ phiếu của họ vẫn có thể dao động. Chẳng hạn, cổ phiếu của các công ty lớn trung bình mất giá khoảng một trong ba năm. Sự biến động của thị trường có thể khiến một số nhà đầu tư lo lắng. Giá cổ phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên trong công ty, chẳng hạn như sản phẩm lỗi, hoặc bởi các sự kiện ngoài tầm kiểm soát của công ty, như sự kiện chính trị hoặc biến động thị trường.
• Rủi ro lạm phát:
  • Lạm phát là sự gia tăng chung của giá cả. Lạm phát làm giảm sức mua, gây rủi ro cho các nhà đầu tư nhận lãi suất cố định. Đối với những người đầu tư vào các sản phẩm tiền mặt, rủi ro chính là lạm phát sẽ làm giảm giá trị lợi nhuận.
• Rủi ro lãi suất:
  • Thay đổi lãi suất có thể ảnh hưởng đến giá trị của trái phiếu. Nếu nắm giữ trái phiếu đến khi đáo hạn, nhà đầu tư sẽ nhận được mệnh giá cộng với lãi suất. Nếu bán trước khi đáo hạn, trái phiếu có thể có giá trị cao hơn hoặc thấp hơn mệnh giá. Khi lãi suất tăng, trái phiếu mới phát hành sẽ trở nên hấp dẫn hơn vì có lãi suất cao hơn so với các trái phiếu cũ. Để bán một trái phiếu cũ với lãi suất thấp, bạn có thể phải bán nó với mức giá chiết khấu.
• Rủi ro thanh khoản:
  • Đây là rủi ro nhà đầu tư không tìm được thị trường để mua hoặc bán chứng khoán của mình, điều này có thể ngăn họ thực hiện giao dịch khi muốn. Điều này có thể xảy ra với các sản phẩm đầu tư phức tạp hơn hoặc với các sản phẩm có phạt khi rút sớm hoặc thanh lý, chẳng hạn như chứng chỉ tiền gửi (CD).

Lưu ý:

Những điểm chính bạn cần ghim khi bắt đầu tham gia vào đầu tư tài chính:

• Đầu tư là phân bổ vốn vào các dự án hoặc hoạt động dự kiến sẽ tạo ra lợi nhuận dương theo thời gian.
• Loại lợi nhuận phụ thuộc vào dự án hoặc tài sản; bất động sản có thể sinh ra tiền thuê và lãi vốn; nhiều cổ phiếu trả cổ tức hàng quý; trái phiếu thường trả lãi định kỳ.
• Trong đầu tư, rủi ro và lợi nhuận luôn đi cùng nhau; rủi ro thấp thường có nghĩa là lợi nhuận dự kiến thấp, trong khi lợi nhuận cao đi kèm với rủi ro lớn hơn.
• Nhà đầu tư có thể tự quản lý hoặc thuê các chuyên gia quản lý tài sản.

Tiềm năng lợi nhuận

Lợi nhuận cao: Đầu tư tài chính có thể mang lại lợi nhuận rất cao nếu bạn lựa chọn đúng kênh đầu tư. Cổ phiếu, bất động sản, và tiền điện tử là những kênh có khả năng sinh lời lớn. Cổ phiếu có thể tăng trưởng mạnh khi các công ty phát triển, và bất động sản thường tăng giá theo thời gian nếu nằm ở vị trí chiến lược.
Lợi nhuận ổn định: Các kênh đầu tư như trái phiếu, quỹ đầu tư, hoặc niên kim mang lại nguồn thu ổn định với mức độ rủi ro thấp hơn. Tuy nhiên, lợi nhuận từ những kênh này thường thấp hơn so với các kênh đầu tư rủi ro cao.

Các kênh đầu tư hiệu quả hiện nay trên thị trường?

Các kênh đầu tư tài chính hiện nay rất đa dạng và mỗi loại có những ưu nhược điểm riêng. Việc lựa chọn kênh đầu tư phù hợp sẽ phụ thuộc vào mục tiêu tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro và thời gian đầu tư của mỗi nhà đầu tư.

Chứng khoán

• Cổ phiếu: Là việc mua cổ phần của các công ty niêm yết trên sàn giao dịch. Nhà đầu tư sẽ được hưởng lợi nhuận từ cổ tức và từ việc giá cổ phiếu tăng.

Người mua cổ phiếu của công ty trở thành chủ sở hữu một phần của công ty đó và có thể tham gia vào sự phát triển của công ty thông qua tăng giá cổ phiếu và cổ tức.

• Trái phiếu: Đây là hình thức cho doanh nghiệp hoặc chính phủ vay tiền trong một khoảng thời gian cố định. Trái phiếu thường có mức lãi suất ổn định và ít rủi ro hơn cổ phiếu, nhưng lợi nhuận cũng thấp hơn.
• Chứng chỉ quỹ: Nhà đầu tư có thể mua chứng chỉ quỹ từ các quỹ đầu tư để ủy thác vốn cho các chuyên gia tài chính, giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư mà không cần tự quản lý.

Bất động sản

• Đất đai và nhà ở: Mua bất động sản như đất nền, nhà ở, căn hộ để bán lại hoặc cho thuê, thường mang lại lợi nhuận lâu dài và tương đối ổn định.
• Quỹ đầu tư bất động sản (REITs): Hình thức đầu tư này cho phép người tham gia sở hữu một phần của bất động sản mà không cần số vốn lớn, phù hợp với những ai muốn đầu tư vào bất động sản nhưng không đủ khả năng mua đất hoặc nhà.

Vàng và kim loại quý

Vàng: Là kênh đầu tư an toàn, có tính thanh khoản cao, thích hợp để bảo toàn tài sản trong thời kỳ biến động. Giá vàng thường tăng khi thị trường tài chính bất ổn.
Kim loại quý khác: Bạc, bạch kim cũng là các lựa chọn khác nhưng ít phổ biến hơn so với vàng.

Tiền điện tử (Cryptocurrency)

Bitcoin và các đồng tiền điện tử khác: Đầu tư vào tiền điện tử có tiềm năng mang lại lợi nhuận lớn, nhưng cũng đi kèm rủi ro cao do tính biến động và chưa có sự quản lý chặt chẽ từ cơ quan nhà nước.

Quỹ đầu tư

• Quỹ mở: Quỹ đầu tư này giúp các nhà đầu tư nhỏ lẻ đầu tư vào các danh mục lớn mà không cần vốn lớn và không cần kiến thức chuyên sâu về tài chính.
• Quỹ đóng: Khác với quỹ mở, quỹ đóng có thời hạn cố định và nhà đầu tư phải chờ đến hết thời hạn để rút vốn.
• Quỹ ETF (Exchange-Traded Fund): Là một dạng quỹ đầu tư mô phỏng theo chỉ số của thị trường, giúp nhà đầu tư mua một phần nhỏ của danh mục đầu tư gồm nhiều cổ phiếu hoặc tài sản khác.

Ngoại hối (Forex)

Đầu tư ngoại hối là việc mua bán các cặp tiền tệ trên thị trường. Đây là kênh đầu tư có tính thanh khoản cao và thường dành cho nhà đầu tư có kinh nghiệm do biến động lớn và rủi ro cao.

Các sản phẩm tài chính phái sinh

Hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn: Các sản phẩm phái sinh cho phép nhà đầu tư dự đoán giá trị của tài sản cơ sở như cổ phiếu, hàng hóa. Đây là một kênh đầu tư phức tạp, phù hợp với người có hiểu biết cao về thị trường tài chính.

Tiết kiệm và chứng chỉ tiền gửi (CD)

• Tiết kiệm ngân hàng: Gửi tiền vào ngân hàng và nhận lãi suất cố định. Đây là một kênh đầu tư an toàn nhưng lợi nhuận thường thấp.
• Chứng chỉ tiền gửi: Là sản phẩm tương tự như tiết kiệm, nhưng có kỳ hạn cố định và mức lãi suất cao hơn.

Đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp (Startup)

Đầu tư vào startup là hình thức đầu tư mạo hiểm với mục tiêu mang lại lợi nhuận lớn khi công ty phát triển. Đây là kênh đầu tư có rủi ro cao, nhưng có thể mang lại lợi nhuận đột biến nếu startup thành công.

Bảo hiểm đầu tư

Là hình thức kết hợp giữa bảo hiểm và đầu tư. Ngoài việc bảo vệ tài chính cho bản thân và gia đình, bảo hiểm đầu tư còn có lợi ích sinh lời nhưng thường có phí quản lý cao hơn các kênh đầu tư khác.

Cách Thức Đầu Tư

Có rất nhiều kênh đầu tư tài chính- đi kèm với nó cũng có những cách thức đầu tư khác nhau.

• Tự quản lý
• • Nhà đầu tư tự quản lý thường sử dụng các tài khoản tại các công ty môi giới trực tuyến vì chi phí thấp và dễ dàng thực hiện giao dịch.
• Đầu tư do chuyên gia quản lý
  • Những nhà đầu tư thích dịch vụ quản lý tài sản chuyên nghiệp sẽ có các nhà quản lý tài sản hoặc cố vấn tài chính hỗ trợ.
  • Dịch vụ quản lý chuyên nghiệp có chi phí cao hơn nhưng mang lại sự tiện lợi trong việc nghiên cứu, đưa ra quyết định đầu tư và thực hiện giao dịch.

• Đầu Tư Bằng Robo-Advisor

• • Một số nhà đầu tư chọn cách đầu tư dựa trên các đề xuất từ cố vấn tài chính tự động. Được hỗ trợ bởi thuật toán và trí tuệ nhân tạo, các robo-advisor thu thập thông tin quan trọng về nhà đầu tư và hồ sơ rủi ro của họ để đưa ra các khuyến nghị phù hợp.
  • Với rất ít hoặc không có sự can thiệp của con người, các robo-advisor cung cấp một phương pháp đầu tư hiệu quả về chi phí, cung cấp các dịch vụ tương tự như một cố vấn đầu tư con người. Với những tiến bộ trong công nghệ, các robo-advisor không chỉ có thể lựa chọn khoản đầu tư mà còn có thể giúp lập kế hoạch nghỉ hưu và quản lý các tài khoản hưu trí khác.